به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و دارو، با افزایش سن و بروز بیماری‌های مزمن، بسیاری از افراد نیاز به داروهای تجویز شده توسط پزشک دارند. به خصوص در میان افراد مسن، استفاده از مکمل‌ها و محصولات بدون نسخه برای ارتقاء سلامت رواج دارد. با این حال، کارشناسان به تاثیرات منفی و خطرناک مصرف همزمان برخی داروها و مکمل‌ها هشدار می‌دهند.

مرکز ملی سلامت تکمیلی (NCCIH) اظهار کرده است که بسیاری از افراد بدون اینکه از تداخلات خطرناک بین مکمل‌ها و داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC) آگاهی داشته باشند، آنها را با یکدیگر ترکیب می‌کنند. دانیل کرامبل اسمیت، RDN و متخصص تغذیه در Top Nutrition Coaching تاکید می‌کند که همزمانی مصرف برخی مکمل‌ها و داروها می‌تواند عوارضی نظیر کاهش اثربخشی دارو، افزایش خطر سمیت و بروز عوارض جانبی نامتعارف را به همراه داشته باشد.

اگر شما هم داروها و مکمل‌هایی مصرف می‌کنید، در ادامه با خطرات و تداخلات احتمالی آشنا خواهید شد که می‌تواند به سلامت شما آسیب برساند.

تداخلات دارویی و مکمل‌ها

مریلین تان، پزشک متخصص غدد درون ریز و استادیار بالینی پزشکی در دانشگاه استنفورد، می‌گوید که برخی مکمل‌ها و ویتامین‌ها ممکن است بر جذب یا متابولیسم داروهای تجویزی تاثیر بگذارند. به عنوان مثال، ویتامین K می‌تواند اثرات داروهای رقیق کننده خون را تضعیف کند. در زیر به تعدادی از تداخلات مهم اشاره می‌شود:

1. 1. ویتامین B6 و لوودوپا: این ویتامین ممکن است اثربخشی لوودوپا، دارویی برای درمان بیماری پارکینسون را کاهش دهد. در صورتی که افراد از دارونما یا ژل روده لوودوپا-کاربیدوپا استفاده می‌کنند، کمبود ویتامین B6 ممکن است ایجاد شود که می‌تواند عوارض جدی مانند افسردگی و نوروپاتی به همراه داشته باشد.

2. 2. ویتامین K و داروهای رقیق کننده خون: مصرف ویتامین K می‌تواند موجب کاهش اثربخشی داروهایی مانند وارفارین شود. بنابراین، بیمارانی که از این نوع داروها استفاده می‌کنند، باید پیش از مصرف ویتامین K با پزشک خود مشورت کنند.

3. 3. مکمل‌های آهن و کلسیم با داروهای هورمون تیروئید: آهن و کلسیم ممکن است جذب داروهای هورمون تیروئید را مختل کنند، لذا بهتر است این مواد با فاصله زمانی از یکدیگر مصرف شود.

ترکیبات مضر مکمل‌ها و داروها

بر اساس گفته‌های کرامبل اسمیت، بعضی از ترکیبات مکمل‌ها ممکن است عوارض جانبی جدی داشته باشند:

1. 1. ویتامین C و آنتی‌اسیدها: مصرف همزمان ویتامین C با آنتی‌اسیدهای حاوی آلومینیوم ممکن است منجر به افزایش جذابیت آلومینیوم و سطوح سمی در بدن شود.

2. 2. ویتامین E و داروهای رقیق کننده خون: ترکیب ویتامین E با داروهایی مانند وارفارین می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد.

3. 3. خار مریم و داروهای متنوع: این مکمل می‌تواند با بسیاری از داروها، از جمله داروهای ضد افسردگی و قرص‌های ضد بارداری تداخل داشته باشد و از اثربخشی آنها بکاهد.

4. 4. یادآوری تداخلات: مصرف همزمان ریشه شیرین بیان با داروهای ادرارآور یا فشار خون ممکن است به مشکلات جدی ایجاد کند. اقداماتی برای جلوگیری از تداخلات دارویی

برای پیشگیری از مشکلات بالقوه، زمان‌بندی مصرف داروها و مکمل‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به عنوان نمونه، داروهای تیروئید باید با معده خالی مصرف شده و به دور از مکمل‌هایی مانند آهن و کلسیم قرار گیرند. همچنین مشورت با پزشک و داروساز برای تعیین زمانبندی و بررسی تداخلات توصیه می‌شود.

چه هنگام باید با پزشک مشورت کرد؟

همیشه خوب است که قبل از شروع مصرف یک مکمل جدید، با پزشک خود مشورت کنید. چرخه دارویی شما باید با دقت مدیریت شود تا از هر گونه تداخلات ناخواسته جلوگیری شود. پزشک شما می‌تواند بهترین راهنمایی‌ها را در مورد اینکه چه مکمل‌هایی ممکن است برای شما مناسب باشند یا چه مواردی باید از آن اجتناب کنید ارائه دهد.

منابع اطلاعاتی

برای بررسی تعاملات دارویی، می‌توانید به منابع معتبر مانند MedlinePlus، NCCIH و Drugs.com مراجعه کنید. این سایت‌ها اطلاعات مفیدی در زمینه تداخلات دارویی ارائه می‌دهند، اما هرگز جایگزین مشاوره پزشکی نمی‌شوند. لذا پیش از هرگونه تغییر در رژیم دارویی یا مکمل‌های خود، با پزشک یا داروساز مشورت انجام دهید.